Kedi ve köpek gibi evcil hayvanlar, duyguları olan ve aynı zamanda hassas canlılardır. Köpeğiniz onunla ilgilenmezseniz size küsebilir ya da kediniz sırf onu tıraş ettirdiniz diye size tepki göstererek odasından çıkmayabilir. Kısa bir süre bile ihmal etseniz, size karşı tavrı alabilirler ve tepkilerini davranışları ile belli ederler. İlk örneğimizi köpekler üzerinden verelim mesela… Yoğun bir iş temponuz vardır. Eve geldiğinizde kendinize bile ayıracak zamanınız yoktur. Ancak bu durum köpeğinizin anlayışla karşılayacağı bir durum olmayabilir. Köpeğiniz size küsebilir ya da sizin rahatsız olacağınız şeyleri bilerek yapmaya başlayabilir. Sizin dikkatinizi çekmek için elinizden geleni yapacaktır bu süreçte. Çünkü köpekler ilgisiz kalmaya dayanamazlar. Hatta öyle ki bu durum depresyon gibi ağır süreçlere kadar bile ilerleyebilir. Benzer duygular kediler için de geçerlidir. Kedilerde tıraş olma durumu oldukça hassas bir durumdur mesela… Kediniz tüylerinin kesilmesinden hoşlanmayabilir ve pet kuaförden çıktıktan sonra bir süre kedi çantasının içinde oturabilir. Dışarı çıkmak istemeyebilir ya da size küsebilir. Elbette bu örnekler her kedi köpek için geçerli değildir. Her kedinin ve köpeğin kendine özgü bir karakter yapısı vardır. Karakterlerini genleri de etkiler ancak aynı ırktan olmasına rağmen farklı karakter yapılarında köpekler de vardır. Örneğin bir Cocker çok saldırgan da olabilir çok uysal da olabilir. Bu durum köpeğin geçmiş hikâyesine, travmalarına ve yaşam şekline bağlı olarak değişecektir. Bu nedenle durumlar karşısında her kedi ve her köpek aynı tepkiyi vermeyecektir. Tek bir konu var ki bunu hemen hemen ortak özelliktir desek yeridir. Gösterme ve hissettirme şekilleri farklı olsa da kedi ve köpeklerde kıskançlık durumu söz konusu olabilir. Köpekler kıskandıklarını farklı şekillerde dile getirirler. Örneğin evin içinde bir başka pet arkadaşı severseniz havlamaya ya da ağlamaya başlayabilir. Kedilerde de kıskançlık durumu bir hayli vardır. Her kedide bu his vardır diyerek bir genelleme yapamayız ancak bazı kedilerde bu durum fazlasıyla yaşanır. Bugün konumuz kedilerde kıskançlık. Kediniz kıskanç mı anlamak için bazı davranışlarına dikkat etmek gerekir. Şimdi gelin konuyu aşağıda detaylandıralım.
Kedim kıskanç mı?
Tıpkı bizlerde olduğu gibi kedilerin de kendine has huyları ve karakterleri vardır. Karşılaştıkları durumlara karşı verdikleri tepkiler, karakter yapıları ile doğru orantıdadır. Kıskançlık, en sık görülen davranışlardan biridir. Kedilerin psikolojisini ya da ne hissettiklerini kesin olarak anlamak çok kolay değildir. Biraz daha sakin yapıda oldukları için hareketlerini tam olarak kestirmekte zorlanabiliriz. Bazen gün içerisinde öyle şeylerle karşılaşıyoruz ki anlam yüklemek bir hayli güç oluyor. Örneğin kedimiz bizi, oyuncağını ya da alanını kıskanabiliyor. Bunu direkt olarak abartılı duygularla ifade edemiyor olsa da bazı hareketleri kıskançlık şüphesini doğuruyor. Kedilerde kıskançlık belirtileri ile devam edelim. Kedilerde kıskançlık ve benzeri davranışları işaret eden bazı tepkiler görülebilir. Kedilerde en sık görülen kıskançlık belirtilerinden birkaçı ile devam edelim. Eğer kedinizde bir kıskançlık varsa nesneyle sizin aranıza girmeye çalışabilir. Örneğin bir oyuncağı kıskandıysa oyuncakla sizin aranızda girecek ve orada duracaktır. Bölge işaretleme durumu da kedilerde sıkça rastlanır. Belirli noktalara idrarını yaparak o bölgenin ona ait olduğuna dair bir işaret koyar. Böylelikle alanını korur. Bir diğer kıskançlık davranışı ısırmaktır. Kediler genelde tırmalayarak öfkelerini belli ediyor olsa da ısırma huyları da vardır. Kediniz ısırıyorsa kıskançlık duygusunu yaşıyor olabilir. Tıslamak da kıskançlık belirtilerindendir. Kediler tısladıklarında genellikle karşısındakine karşı ciddi bir gözdağı vermeyi amaçlar. Tırmalamak hemen her kedinin yaptığı bir şeydir ancak kıskançlık yaşadığında da tırmalama davranışını tekrarlayabilir. Kediniz birden çok agresifleşebilir. Daha ne olduğunu anlayamadan birden sinirli hareketler yapabilir. Bu sinir yalnızca etrafına değil her şeyedir. Örneğin mobilyaları parçalayabilir ya da eşyalara zarar verebilir. Kediler kendilerini bazı hayvanlardan hatta insanlardan bile baskın görebilirler. Bu dürtüleri saldırganlıklarını da tetikleyebilir. Kediler sinirlendikleri zaman çok keskin bir bakış ile göz teması kurabilirler. Bu göz teması ile zaten ne kadar sinirli ve gergin olduklarını belli ederler. Kedilerde saldırganlık, çoğu zaman kıskançlık belirtisi olarak algılanabilir. İki erkek kedi arasında bu saldırganlık oluşabileceği gibi dişiler arasında da oluşabilir. Cinsiyetten bağımsız olarak saldırganlık görülebilir. Bu durum çoğunlukla hormon kaynaklı olabilir bu nedenle kedilerde kısırlaştırma söz konusu olabilir. Kediler alanlarını oldukça koruyan ve kollayan canlılardır. Bölgelerine girildiğinde ya da kendi özel alanlarına müdahale edildiğinde saldırgan davranışlar sergileyebilirler ki bu da bir kıskançlık sinyali olabilir. Davetsiz misafirlere tıslayabilirler ya da ona saldırmaya çalışabilirler. Bu durum, kendilerini ve alanlarını korumak için yaşanabilir.
Kedilerde kıskançlık nasıl geçer?
Kedilerde kıskançlığın geçmesi çok kolay bir süreç değildir. Kedinizin huyu bu konuda daha baskın ise zor bir süreç olabilir. Ancak elbette bu durumun kontrol altına alınması imkânsız değildir. Kedilerde kıskançlığı tetikleyen faktörleri ortadan kaldırarak işe başlayabilirsiniz. Eğer favori oyuncağına dokunulmasından hoşlanmıyorsa, o oyuncağı evde yok sayabilirsiniz. Yeni bir eve taşındıysanız ya da eve yeni bir üye gelecekse kedinize olan ilgi ve alakanızı daha çok arttırabilirsiniz. Onunla ne kadar çok ilgilenirseniz kıskançlığı bir o kadar törpülenecektir. Kedinizle bolca vakit geçirmek, kıskançlığını gidermenin yollarından biridir. Kedi oyuncakları ile onunla oyun saatlerinizi uzatabilirsiniz. Kediniz için bir alan yaratmak da kıskançlığı önlemenin yollarından biridir. Eve yeni gelen biri ya da bir pet arkadaş varsa kediniz muhtemelen bu duruma tepki verecektir. Ancak kendine ait bir alanı olursa ve bu alana başka birini sokmazsanız kıskançlığını tetiklememiş olursunuz. Kedinize kendiyle kalabileceği, konforlu ve özel alanlar oluşturmaya çalışın. Kıskançlık dürtüsünü harekete geçiren bir hayvan ya da bireyi eve almadan önceden tüm ortamı hazırlamanızda yarar var. Kediniz onun alanına müdahale olmayınca daha sakin olabilir.
Kedilere karşı sevgiden, ilgiden bahsettik ancak bir diğer önemli konuyu da atlamayalım. Kedilerde kıskançlık yaratan en önemli konulardan birinin mama kabı olduğunu biliyor muydunuz? Kediler için yemek oldukça önemlidir. Hatta şöyle söyleyelim kediler için 2 temel ihtiyaç vardır; beslenme ve uyku. Kediler kendi yavruları hariç bir başka kedinin mamasına yaklaştığını görürse büyük tepkiler verebilir. Mamasını ve hatta mama kabını paylaşmaktan hoşlanmaz. Bu da kıskançlığını fazlasıyla belli etmesine neden olur. Eğer eve yeni bir kedi getirecekseniz kedi ister yavru, ister yetişkin olsun mutlaka onu kedinizin mama kabından uzak tutun. Kediniz, mamasına ortak başka bir kedinin geldiğini anlarsa yüksek derecede kıskançlık duygusuna kapılabilir ve hatta kedi kavgasını başlatabilir. Bu nedenle kedinizin yemeğini, özel alanını mutlaka ayırın.
Önemli Not: Kedinizde bu durum artık kronik bir hal aldıysa ve yaşamı hem size hem kendine zorlaştırıyorsa mutlaka veteriner hekime durumu danışmanızda yarar var. Kıskançlık durumunun altında yatan temel nedenlerin tespiti için uzman görüşü almanız faydalı olacaktır.
