Köpeklerde sık rastlanan ve belirtileri ile kendini kısa sürece açık eden bir hastalık; raşitizm. Köpeklerde raşitizm hastalığının temelinde birtakım vitamin ve mineral eksiklileri yapar. İsterseniz önce köpeklerde raşitizm nedir kısaca bahsedelim. Raşitizm, köpeklerde genellikle büyüme döneminde görülen hastalıklardan biridir. Büyüme dönemi, köpeklerin gelişimlerini tamamladıkları bir dönemdir ve bu süreçte yapılan bazı hatalar, eksik ya da yetersiz beslenmeler birtakım gelişim bozukluklarına yol açar. Raşitizm D vitamini, fosfor ve kalsiyum eksikliğine bağlı olarak gelişen bir köpek hastalığıdır. Köpeklerde sıkça görülen bu hastalık tedavisi olan bir hastalıktır. Köpeklerde raşitizm nedenleri ile devam edelim. Öncelikle elbette vitamin ve mineral eksikliği önemli bir faktördür. Fosfor, d vitamini ve kalsiyum birbirlerini destekleyen vitaminlerdir. Herhangi birinin eksikliği kemiklerde bir takım sorunların oluşmasına yol açabilir. Özellikle kış aylarında yeteri kadar d vitamini alınmaması d vitamini eksikliğine yol açar. Yanı sıra fosfor ve kalsiyum içeren gıdaların tüketilmemesi de bu zincirin halkalarını oluşturur. Köpeklerde d vitamini alımı oldukça önemlidir.
Köpeklerde D vitaminin önemi
Köpeklerin sağlığını direkt olarak etkileyen d vitamini, önemli bir vitamindir. İlk olarak 1918 yılında raşitizm hastalığına yakalanmış yavru köpeklerin tedavisinde kullanılmış. Yavru köpekler tedaviye cevap vermiş ve tedavi başarı ile tamamlanmış. O günden sonra d vitaminin köpekler için en elzem vitaminlerden biri olduğu kanıtlanmış. Köpeğin genel sağlığı için çok önemli bir vitamindir. Köpeklerin kas ve sinir sistemlerinin düzgün bir şekilde işlevini yerine getirebilmesi için d vitamini gereklidir. Çünkü D vitamini, vücuttaki kalsiyum ve fosfor emilimini düzenlemeye yardımcı olur. Üst satırlarımızda d vitamini, fosfor ve kalsiyum arasındaki ilişkiden bahsetmiştik. D vitamini kalsiyum emiliminde önemli bir role sahiptir. Köpeklerin kemik sağlığı için mutlaka d vitamini tüketmesi gerekir. Köpekler eğer beslenme rutinlerinde yeteri kadar d vitamini almazsa bu durumda kalp hastalıklarının tetiklediği bazı hastalıklar görülebilir. Yanı sıra kemiklerin yumuşaması, güçsüzleşmesi ve kemik bozuklukları da görülebilir. Yapılan bazı araştırmalara göre köpeklerde d vitamini seviyesi düştükçe kanser riski de ortaya çıkıyor. D vitaminin en etkili ve sonsuz kaynağı güneştir. Ancak kış aylarında bu çok mümkün değildir, olsa bile yeteri kadar olmaz. Bu nedenle d vitamini takviye olarak tüketilebilir. D vitaminini karaciğer, balık ve yumurta sarısından alabilirler. Ayrıca sığır eti ve süt ürünleri de d vitamini alabilecekleri gıdalardır. Buradan önemli olan d vitaminini ölçülü olarak verebilmektir. D vitamini eksikliği ya da fazlalığı ancak yapılan testler sonucunda belli olur. Köpeğinizde d vitaminin eksik ya da fazla olduğunu anlayamama ihtimaliniz vardır. En doğru sonuç veteriner hekimin söyleyecekleridir. Köpeklerde d vitamini eksikliği bir sağlık sorunudur ve beraberinde pek çok hastalığı gündeme getirebilir. Ancak şunu unutmamak gerekir ki d vitaminin fazla oluşu da sağlıklı bir durum değildir. Eksikliğinde olduğu gibi fazlalığında da bir takım yan etkileri söz konusu olabilir. Bu nedenle köpeğinize d vitamini vermeden önce mutlaka gerekli tetkikleri yaptırmanız ve köpeğinizi buna gerçekten ihtiyacı olduğuna emin olmalısınız. Ezbere değil, veteriner hekim onayıyla hareket etmeniz gerekir. Biraz önce de söylediğimiz gibi d vitamini fazlalığı da birtakım sağlık sorunlarının oluşmasına neden olabilir. Peki, bunlar nedir?
Köpekler fazla D vitamini alırsa ne olur?
D vitamini hayvanlar için de insanlar için en büyük ihtiyaçlardan biridir. Ancak insan için de hayvan için de dozunda alınması gerekir. Eğer d vitamini alımı fazla olursa, köpeklerde çok ciddi sağlık sorunları meydana gelebilir. Vücutlarında toksik oluşabilir ve beraberinde d vitamini vücutta zehirleyici bir hale gelebilir. Eğer d vitamini fazlaysa ve bundan kaynaklı bir zehirlenme söz konusuysa bu durumda köpeğinizde bazı semptomlar görülebilir. Örneğin eskisi kadar mama tüketmek istemeyebilir ya da salyalarında bir fazlalık görülebilir. İshal söz konusu olabilir yanı sıra bu duruma kusma da eşlik edebilir. Mama yememesine karşın su içme isteği artabilir. Mama yememesinden kaynaklı olarak kilo kaybı görülebilir. D vitamini eğer fazla alınırsa vücut dokularının sertleşmesine ve dolayısıyla kireçlenmesine neden olabilir. Bu sertleşme neticesinde damarlar, kalp, mide ve böbrekler zarar görmeye başlar. Hatta öyle ki, köpeklerde aşırı miktarda alınan d vitamini böbrek yetmezliğine kadar götürebilir işi. Bu nedenle d vitamini takviyesi kullanmadan önce mutlaka veteriner hekime danışmanızda yarar olacaktır. D vitaminin köpekler için önemine kısaca göz attıktan sonra d vitamini eksikliğine bağlı olarak gelişen raşitizm hastalığı ile kaldığımız yerden devam edelim.
Köpeklerde raşitizm belirtileri nelerdir?
Raşitizm kendini dışarıdan da belli eden bir hastalıktır. Bu nedenle çok sinsi ve gizli ilerler demek pek doğru olmaz. Raşitizm kendini en çok kemiklerden belli eder. Kemiklerde eğilme meydana gelebilir ve kemik yapısında bozulma görülür. Bel kısmında deformasyon görülebilir. El ile yapılan muayenede ağrı saptanabilir. Köpek, içgüdüsel olarak taş ya da toprak yeme davranışı gösterebilir. Ayrıca duvarları yalamak isteyebilir ya da uzun süre sürekli yatabilir. Bu yatma ve hareket edememe halinin nedeni muhtemelen ağrı olacaktır. Raşitizm köpeklerde ağrı yapabilir. Kabızlık görülebilir ya da idrarını yapmada güçlük yaşayabilir. Raşitizm kendini tüy yapısında da belli eder. Köpeğinizin tüyleri bir süre sonra matlaşacaktır. Yanı sıra taramanıza rağmen sürekli bir karışıklık görülebilir. Köpeklerde raşitizm kendini birçok açıdan belli edebilen bir hastalıktır demek mümkündür.
Köpeklerde raşitizm tedavisi nasıldır?
Raşitizm tedavi edilebilen bir hastalıktır ancak bu noktada erken teşhis çok önemlidir. Nasıl ki d vitamini fazlalığında vücut tepki veriyorsa, eksikliğinde de birtakım tepkiler olacaktır. Eğer raşitizm ileri boyuttaysa köpeğin kemiklerinde kırık oluşabilir ve bu hasar ne yazık ki kalıcı olabilir. Eğer hastalık ileri boyutlarda değilse d vitamini, fosfor ve kalsiyum takviyesi ile bir beslenme rutini oluşturulabilir. Eğer yavru köpekte raşitizm hastalığı varsa bu durumda tedavi sırasında hareketlerinin kontrol altında tutulması gerekir aksi halde kırık meydana gelebilir. Yavru köpeklerde raşitizm büyümede duraklamaya ya da gelişim geriliğine neden olabilir. Raşitizm, önlenebilir bir hastalıktır. Düzenli veteriner kontrolünde eğer vitamin seviyelerinde bir düşüş varsa, veteriner hekiminizin yönlendirmesiyle zamanında ve doğru tedaviler uygulanabilir bu sayede raşitizm oluşumu önlenmiş olur. Burada önemli olan şey her şeyin dozunda ve zamanında verilmesidir. Köpeklerde raşitizm tedavisinde birtakım “köpek raşitizm ilaçları” da kullanılabilir. Bunların dozu ve zamanlaması hakkında veteriner hekiminiz sizi yönlendirecektir.
Köpeklerde raşitizm nasıl önlenir?
Köpeklerde raşitizm hastalığını önlemenin en önemli ana maddesi doğru beslenmedir. Kaliteli ve vitamin değerleri doğru ölçümlenmiş mamalarla beslemek önemlidir. Özellikle yavru köpeklerde beslenme daha da önemlidir. Yeterli, dengeli ve sağlıklı bir beslenme rutini oluşturulmalıdır. Yavru köpeğin yeteri miktarda güneş ışığı alması da d vitamini alımı açısından önemlidir. D vitamini, fosfor ve kalsiyum özellikle yavru köpekler için önemlidir. Beslenme rutininde mutlaka veteriner hekim kontrolünde bu tarz vitamin desteklerine yer verilmelidir. Yeterli, dengeli ve sağlıklı bir beslenme düzeni raşitizm hastalığını önlemede büyük rol oynar.
