Her ne kadar bizim için hala “yavru” olsa da köpeğimiz de yıllar geçtikçe yaş alabiliyor. Beraberinde birtakım sağlık sorunları oluşabiliyor ya da eskisi gibi enerjik olamayabiliyor. Yaşlı köpek bakımı, üzerinde hassasiyetle durulması gereken apayrı bir konudur. Veteriner hekim kontrollerinin sık sık yapılması, yaşlı köpekler için oldukça önemlidir. Var olan hastalıklarının güncel takibi, köpeğinizin sağlığı için alacağınız en büyük önlemlerdendir. Yaşlı köpeğinizin bir hastalığı olmasa bile yine de veteriner hekimin düzenli olarak muayenesi önemlidir. Yaşlı köpek bakımı, ekstra özen ister. Köpeğiniz artık eskisi gibi hareket edemeyebilir ya da eksi alışkanlıklarını terk edebilir. Bu noktada yepyeni bir düzen oluşturmanız gerekir. Köpeğinizin gözleri görmüyorsa ya da görme yetisi zayıfladıysa evin içerisinde takılma ihtimali olan eşyaları kaldırmak, yaşlı köpek mamasına geçiş yapmak, diyetine ve beslenmesine çok dikkat etmek, onu yoracak oyunlardan ve aktivitelerden kaçınmak ve benzeri gibi alınması gereken birçok önlem vardır. Köpeğiniz, artık çok daha konforlu ve rahat bir alanda olmalıdır. Tıpkı bizler gibi, köpekler de yaşlanınca kendi kabuğuna çekilmeyi tercih edebilir. Bu noktada ona her zamankinden fazla ilgi göstermeli ve imkânlarımız ölçüsünde ona daha çok vakit ayırmalıyız ki hayatla olan bağı ve ilgisi devam edebilsin. Bugün konumuz, yaşlı köpeklerde görülme olasılığı yüksek olan bir hastalık. Köpeklerde demans olarak da adlandırabiliriz, köpeklerde yaşlılık bunaması olarak da. Şimdi gelin önce bu hastalığı yakından bir tanıyalım.
Köpeklerde yaşlılık bunaması nedir?
Köpekler yaş aldıkça birtakım yetilerini kaybetmeye başlarlar. Hareketleri yavaşlayabilir ya da eskisi kadar enerjik olmayabilirler. Bazı köpeklerde iştahsızlık ve hayata karşı ilgisizlik de görülebilir. Köpekler yaşlanınca ortaya çıkan belirtilerden biri yaşlılık bunamasıdır. Köpeklerde yaşlılık bunaması, doğal bir yaşlanma sürecidir. Yaşlılıkları boyunca yaşam kalitelerini iyi tutarak önlemler almamız da mümkündür. Beyin, pek çok fonksiyonu yerine getiren bir organdır. Olası bir aksaklık, tüm vücuduna etki edecektir. Vücudun tüm metabolik süreçlerine bağlı olduğundan, tüm süreçlerin kontrolü beynin elindedir. Köpeklerde yaşlılık bunaması, genel olarak hafıza kaybı ve beyin fonksiyonlarını içeren tüm süreçleri kapsar. Yaşlanma neticesinde oluşabilen doğal bir durumdur. Nöronların yavaş yavaş ölmesi, beyin fonksiyonlarının da zayıflamasına yol açar. Gençliğindeki gibi sağlam bir beyin yapısına sahip olmayabilir.
Köpeklerde bunama belirtileri nelerdir?
Köpeklerde bunama, işitme işlevinin ileri derecede kaybı ile olur. Beyindeki bu durum köpeğin görme ve işitme sistemini daha çabuk etkiler. Köpeklerin birincil duygusu olan koku alma, uzun bir süre daha bu duruma direnebilir ancak aynı durum gözler ve kulak için geçerli olmayabilir. İlerlemiş vakalarda, köpeklerin bilişsel işlevi de kaybolmaya başlayabilir. Komutları anlamakta ve neyin hangi amaçla söylendiğini idrak etmekte zorluk yaşayabilir. Yanı sıra zaman ve mekân duyularını tanımlaması da güçleşebilir. Bunama, yaşlılığın çok kabul edilen bir süreci olsa da her köpekte rastlanır demek doğru değildir. Köpeklerde bunamaya yol açan pek çok neden olabilir; dengesiz beslenme, zehirlenme vakası, sağlıksız atıştırmalıklar, beyin hasarı ya da yaralanma gibi nedenlerle köpeklerde bunama görülebilir. Köpeklerde bunama belirtileri ilk olarak davranışlarına yansır. Köpeğiniz komutları almamaya başlar. Sizin çağrılarınızı duymayabilir. Yönünü bulmakta zorluk yaşayabilir. Nesneleri tam olarak seçemediği için onları devirebilir. Zaman içerisinde his duyusunu da kaybedebilir. Gürültü, koku ve diğer uyaranlara karşı tepkisiz bir hale gelebilir. Kendi sahibini bile algılamakta zorlanabilir. Bunama ilerledikçe şunlar da görülebilir; huyunda değişim, kaygılı bir ruh hali, iştahında azalma, yorgun olma, uyuşukluk, depresyona girme, fizyolojik ihtiyaçlarını karşılayamama, bilinç kaybı, hareketlerini kontrol edememe, kendi adına karşı duyarını yitirme ve siz seslendiğinize bakmama… Bazı köpeklerde bunama bu belirtilerle kendini belli edebilir ancak bazılarında bu hastalık çok sinsice de ilerleyebilir. Sessizce gelişen bunama, çok ileri bir aşamada fark edilebilir. Her köpek bunama belirtilerini direkt olarak belli edemeyebilir. İşte bu noktada her zaman dediğimiz gibi veteriner kontrollerinin düzenli olarak yapılması hayati önem taşır. Pek çok hastalığın erken teşhisi için düzenli veteriner hekim kontrolü şarttır.
Köpeklerde bunama tedavisi
Şunu söylemek gerekir ki yaşlanma kaçınılmazdır. Burada yapabileceğimiz tek şey köpeğin geri kalan hayatını daha konforlu bir hale getirmektir. Bilişsel işlevlerini iyileştirmek için birtakım tedaviler uygulanabilir. Bazı ilaçlarla bunama tedavi edilemese de etkileri minimuma indirilebilir. Yaşlılıkta iyi bir yaşam kalitesi sunmak, köpeğiniz için yapacağınız en büyük iyiliktir. Bu sayede köpeğinizin bunama sürecinin hızlanmasını önlemiş olursunuz. Dengeli bir beslenme, düzenli egzersizler ve yeterli bir dinlenme zamanı bu süreçte oldukça önemlidir. Aşılarının düzenli olarak yaptırılması ve veteriner hekim kontrollerinin düzenli olarak yapılması gerekir.